Het ravijnjaar 2026
Gemeenten in Nederland zijn van hun inkomsten voor het grootste deel afhankelijk van het rijk. Vanaf 2026 krijgen gemeenten minder geld van het rijk om hun taken uit te voeren. Het kabinet kort dan het gemeentefonds met maar liefst € 2,4 miljard. Deze daling is niet in lijn met de realiteit: de taken van gemeenten nemen niet af – integendeel, ze nemen juist toe! 75% van de Nederlandse gemeenten komen in 2026 in de rode cijfers terecht, daarom noemen we 2026 het ravijnjaar.
Gemeenten moeten bezuinigen
Vanaf 2026 zullen gemeenten dus moeten bezuinigen om tot een sluitende begroting te komen. En bezuinigen betekent dat je als gemeente zult moeten kiezen wat je wel, niet of minder wilt doen. Keuzes die zonder twijfel een impact zullen hebben voor inwoners.
Wat betekent dit voor gemeente Simpelveld?
Als gevolg van landelijke keuzes komen we ook in Simpelveld voor moeilijke keuzes te staan en net als andere gemeenten worden we gedwongen lastige keuzes te maken.
Het gemeentefonds is voor Simpelveld meer dan 60% van de inkomsten. Omdat we minder geld van het rijk krijgen vanuit dit gemeentefonds, heeft Simpelveld te maken met een structureel tekort van ca. 2 miljoen euro vanaf 2026. Dit vraagt om het kritisch bekijken van de uitgaven van onze gemeente. En mogelijk scherpe keuzes maken voor 2026 en verder.
Het college probeert de gevolgen van de bezuinigingen vanaf 2026 zoveel mogelijk te beperken en de onvermijdbare pijn als gevolg van de bezuinigingen te verdelen. Helaas ontkomen ook wij niet aan het nemen van omvangrijke maatregelen. Als gemeente moeten we immers zorg dragen voor een meerjarig sluitende begroting. Er dient sprake te zijn van een duurzaam financieel begrotingsevenwicht, waarin ook eventuele toekomstige ontwikkelingen worden meegenomen die van invloed zijn of kunnen zijn op de financiële positie van de gemeente.
Hoe pakt gemeente Simpelveld dit aan?
Het college van burgemeester en wethouders denkt na over hoe ze de lagere bijdrage van het rijk in 2026, en de volgende jaren, zo goed mogelijk kan opvangen. Wat zijn de gevolgen van het ravijnjaar voor gemeente Simpelveld en welke herbezinning vraagt dit? Hoe kunnen we een besparing van ca. 2 miljoen euro per jaar realiseren? Een forse uitdaging!
Klankbordcommissie
Het college krijgt hulp van de ambtelijke organisatie en van de gemeenteraad, hiervoor is een duidelijk proces ingericht. In november vorig jaar is een klankbordcommissie gevormd, die bestaat uit een aantal raadsleden (2 personen per fractie). Op dit moment is de ambtelijke organisatie druk bezig met het maken van zogenaamde “ombuigingsvoorstellen”, om te kijken hoe we kunnen omgaan met bezuinigingen. Deze “ombuigingsvoorstellen” worden vervolgens voorgelegd aan de klankbordcommissie die deze voorstellen zal toetsen en beoordelen.
Uiteindelijk geeft de klankbordcommissie een advies aan de gemeenteraad. Als in juni een besluit wordt genomen door de raad, tijdens de raadsvergadering, worden de ombuigingen verwerkt in de begroting 2026 en meerjarenramingen 2027-2029.
VNG: het kabinet moet ingrijpen!
De VNG (Vereniging Nederlandse Gemeenten) behartigt de belangen van alle gemeenten en agendeert dit probleem al jaren op alle mogelijke bestuurstafels en in de media. Voor de komende Voorjaarsnota zet de VNG alles op alles. Met het Tweede Kamerdebat over de financiën van decentrale overheden op 26 maart, en de kabinetsbesprekingen over de Voorjaarsnota in aantocht, laat de VNG haar en dus ook onze stem horen, om zo de financiële problemen van gemeenten opgelost krijgen. Simpelveld steunt daarom de landelijke campagne die VNG gestart is. De hoop blijft dat het rijk de korting op het gemeentefonds (grotendeels) ongedaan maakt, desondanks weten we dat ook het rijk voor een grote bezuinigingsopgave staat en dat we daarom zelf aan de slag moeten met een bezuinigingsopgave.